Wanneer je stress ervaart, gebeurt er nogal wat in je lichaam, een complexe reeks reacties die de productie en afgifte van verschillende hormonen beïnvloeden. Hier zijn enkele belangrijke hormonen en hun rol in de stressrespons.
Adrenaline:
Is het ‘vecht-of-vlucht’-hormoon. Wanneer je een plotselinge dreiging of een uitdagende situatie ondervind, wordt adrenaline vrijgegeven door de bijnieren het effect, de beroemde uitdrukking “adrenalinestoot”. Door deze adrenalinestoot zal je hartslag versnellen, je ademhaling (de hersenen krijgen sneller zuurstof) versnellen, de pupillen verwijderen en je bloeddruk gaat een trapje (of meer) hoger, verwijding van de bronchiën, roodheid op het gezicht, buikpijn, meer zweten en klamme handen zijn allemaal van de partij.
Wat veroorzaakt de adrenalinestoot?
Emoties
Emoties die dit teweegbrengen: emoties zoals schaamte, woede of angst. Maar ook andere emotionele situaties kunnen een paniekaanval of angstaanval uitlokken. In perioden van intense angst kunnen dezelfde symptomen als een adrenalinestoot met zich meebrengen.
Extreme sporten en adrenaline
Bepaalde extreme activiteiten of sporten veroorzaken een adrenalinestoot, denk aan Bungee jumpen, Parachutespringen, extreme bergen beklimmen, met snelle wagens rijden. De adrenalinestoot kan verslavend werken en steeds meer risico’s nemen is hier dan aan de orde.
Bijniertumor en adrenaline
Gelukkig een vrij zeldzaam geval, maar wel het vermelden waard: Een tumor in de bijnier kan leiden tot hyperproductie van cnoradrenaline en adrenaline. Hoge bloeddruk is een gevolg van een adrenalinestoot, het veroorzaakt hoofdpijn of pijn op de borst.
Cortisol:
Of beter bekend als het ‘stresshormoon’ heeft een meer langdurige impact. Het productiehuis is ook de bijnieren, die het produceren als reactie op stress, maar het heeft verschillende effecten. Dit stofje heeft meer effect op ons mooie lichaam, het verhoogt de bloedsuikerspiegel en onderdrukt het immuunsysteem tijdelijk. Dit helpt om energie beschikbaar te maken voor de stressrespons en om ontstekingen te verminderen.
Norepinefrine:
Dit hormoon werkt samen met adrenaline om de alertheid en reactietijd te verhogen. Het wordt ook vrijgegeven tijdens stress en draagt bij aan de fysiologische reacties die je helpen omgaan met bedreigende situaties.
Oxytocine:
Oxytocine, ook wel het ‘knuffelhormoon’ genoemd, is meestal geassocieerd met sociale binding en genegenheid, maar ook stress kan dit hormoon beïnvloeden. Het kan de reactie van het lichaam op stress verzachten als een helpende hand bij het reguleren van emoties en sociale steun te bevorderen.
De effecten van deze hormonen op het lichaam hadden als doel overleven in een bedreigende situatie door de alertheid te verhogen, het versnellen je reactietijd en je voor te bereiden op fysieke actie, de “fight or flight”-reactie genoemd.
Maar als stress chronisch wordt en aanhoudt en niet wordt gevolgd door fysieke activiteit, kunnen de langdurige effecten van verhoogde hormoonspiegels schadelijk zijn met als gevolg, slaapstoornissen, gewichtstoename, hoge bloeddruk, spijsverteringsproblemen en een verhoogd risico op aandoeningen zoals hartaandoeningen, diabetes en histamine-intolerantie.
Daarom is het belangrijk om stressmanagementtechnieken te gebruiken om chronische stress te verminderen en de negatieve effecten op de hormoonhuishouding en de gezondheid te minimaliseren. Dus beweeg, mediteer, doe ademhalingsoefeningen, slaap voldoende en zoek positieve sociale steun.
In de tuin werken is een heel goed alternatief. Bezig zijn met de aarde, planten en zelf kweken van je groente kan je stress verminderen en is nog gezond en economisch ook. Wil je meer weten over zelf groente kweken, dan kan je hier meer info vinden.
